2002, nummer 12

Jaargang

Nieuws

De huisarts sterft uit
Binnen vijftien jaar wordt de huisarts een marginaal verschijnsel. De afgelopen honderd jaar heeft hij immers steeds meer terrein verloren door gebrek aan politieke macht en toenemende technologie. Dat schrijft Eddy Houwaart, hoogleraar medische geschiedenis, in het Historisch Nieuwsblad van…
Businessplan
In een tijd dat steeds meer huisartsen gaan samenwerken in een HOED, en huisartsenpraktijken meer en meer bedrijven worden met een diversiteit aan personeel, worden huisartsen gedwongen zich steeds meer met management bezig te houden. Naast het maken van een kwaliteitsjaarverslag zou ook het…
Sport voor de huisarts
Dit is een informatief en goed leesbaar boekje voor huisartsen die tijdens het spreekuur niet goed raad weten met problemen en vragen over sport. Volgens de auteurs is het boekje bedoeld voor de in sport geïnteresseerde huisarts, maar naar mijn gevoel wordt daarmee de kennis van huisartsen…
Baas over blaas
Van de hand van Joke Groot, als bekkentherapeut verbonden aan het Ziekenhuis Hilversum, verscheen een boekje over het beheer van onze ‘binnenwateren’. Het fraai vormgegeven en geïllustreerde boekje behandelt op voor jonge kinderen aansprekende wijze de functie van de nieren en de blaas en de…
De pil en pijnlijke menstruaties
Achtergrond Dysmenorroe is een veel voorkomende klacht. Al in 1937 werd aangetoond dat ovulatieremming helpt. Hormonen in de pil zouden kunnen helpen bij de symptomatische behandeling van deze klachten. De dikte van het endometrium neemt bij pilgebruik af en dat zou met de vermindering van de…
IVF weinig succesvol
Achtergrond In-vitro-fertilisatie (IVF) wordt veel toegepast bij onverklaarde infertiliteit ( unexplained infertility ). Er wordt steeds meer belang gehecht aan afwachtend beleid en de toepassing van minder invasieve behandelingen zoals intra-uteriene inseminatie (IUI). Mede gezien de…
Paracetamol voor de behandeling van koorts bij kinderen
Achtergrond Paracetamol wordt veelvuldig gebruikt voor de behandeling van koorts bij kinderen. Het wordt gegeven ter verlichting van begeleidende symptomen en om koortsconvulsies te voorkomen. Ook ibuprofen, acetylsalicylzuur en fysische methoden (bijvoorbeeld afsponzen) worden hiervoor gebruikt…
Strikte diabetescontrole
In de beschouwing van onze bijdrage in H&W 2002(10) over de zin van diabetescontroles schrijven wij niet alleen over een HbA1c-percentage van 7, maar ook over de soms forse dalingen in het HbA1c die met goede diabeteszorg kunnen worden bereikt. Wij benadrukken echter dat andere doelen dan het…
Geloofwaardig schrijven 2
In het journaalbericht ‘Geloofwaardig schrijven’ (H&W 2002;45(7):342) wordt de uitspraak van de Raad voor Journalistiek van 29 augustus 2001 in de zaak Kamsteeg tegen het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde (NTvG), RvdJ 2001/36 (integraal gepubliceerd op de website van de Raad: www.rvdj.nl),…
Hyperhomocysteïnemie: opsporen en behandelen?
Wiersma en Assendelft hebben in H&W (2002;45(8):409-10) namens het NHG hun standpunt verwoord over bovenstaande vraag. Het grootste deel daarvan is gewijd aan het aantonen dat van behandeling geen bewezen nuttig effect bestaat. Zij concluderen dit deel van hun betoog dat ‘de gedachte dat het…
Kleine chirurgie
Met enige verbazing lazen we in het katern In de praktijk het artikel ‘Kleine ingrepen door de huisarts: Met een lepel of met een mes’. Dalhuijsen besteedt veel aandacht aan wat je als huisarts allemaal kan doen. Maar het gaat er volgens ons toch vooral om dat we kritisch kijken naar wat…
Aardige jongens
© Foto's: Francesco Cinque Tekst: Frans Meulenberg en Joost Zaat De komende maanden zullen we nog meer foto's publiceren.
PLINH
De roep om praktijkondersteuning is groot en inmiddels werken de eerste ondersteuners op structurele basis. Maar in hoeveel praktijken werkt een praktijkondersteuner? Als er praktijkondersteuning is, wat is dan hun opleiding en bij wie zijn zij in dienst? Hoeveel uren werken zij en waar worden ze…
Onnauwkeurige voorspelling van cardiovasculaire mortaliteit
Risicotabellen voor het voorspellen van hart- en vaatziekten zijn onnauwkeurig. De tabellen overschatten het risico bij toepassing in populaties met een lagere kans op hart- en vaatziekten. Dat toonden Thomsen et al. aan in een onderzoek in Denemarken. Voor het voorspellen van hart- en…
Zeven dagen is te lang
Een driedaagse behandeling met amoxicilline is net zo effectief als een vijfdaagse bij kinderen met een pneumonie. Pakistaanse onderzoekers onderzochten het verschil tussen 3 en 7 dagen behandelen met amoxicilline in een RCT bij maar liefst 2000 kinderen tussen de 2 en 59 maanden oud met een…
Souffles per kabel
Telegeneeskunde is niet alleen iets voor het beoordelen van dermatologische plaatjes van eilandbewoners. Ook akoestische informatie kan op afstand beoordeeld worden en dat zou wel eens heel efficiënt kunnen zijn. Zo werd in de dunbevolkte gebieden rond Tromsø in Noorwegen onderzocht of…
Weg met de teddybeer
Eén aspect van de praktijkvoering was tot voor kort nog niet deugdelijk onderzocht: de hygiëne van de kindvriendelijke wachtkamer. Nieuw-Zeelandse onderzoekers vroegen zich af of het speelgoed in de wachtkamer een bron van besmetting is. Voor kinderdagverblijven was dat al wel vastgesteld, maar…
Hielpijn
Dokters bieden allerlei behandelingen voor hielpijn. De meeste zijn niet goed onderzocht, en nu blijkt schoktherapie voor een pijnlijke hiel ook al niet te helpen. Amerikaanse onderzoekers vonden geen effect van extracorporal shockwave therapy (ESWT) bij fasciitis plantaris. In Nederland wordt…
Ongezond en arm
Lager opgeleide Nederlanders leven korter dan hoger opgeleiden. Bij mannen is het verschil bij de geboorte 4,9 jaar en vanaf 65-jarige leeftijd nog 3,7 jaar. Bij vrouwen is het verschil 2,6 en 2,1 jaar. Het RIVM publiceerde voor het eerst specifieke cijfers over sterftekansen per sociaal…
Nablijven
Toegegeven, er zijn aanwijzingen dat nascholing van eerstelijnshulpverleners helpt. Aanwijzingen, meer niet. Neem depressie. Uit een onderzoek in The Lancet bleek opnieuw dat nascholing niet leidde tot betere herkenning van depressie, noch tot een gunstiger beloop. Zou je hierover nog de…
Prostaatoperaties bij kanker verminderen sterfte niet
Radicale prostatectomie verlaagt wel de ziektespecifieke sterfte bij gelokaliseerde prostaatkanker, maar niet de algemene sterfte. Dat is de conclusie van een RCT bij mannen met een lokaal prostaatcarcinoom. Patiënten met een gelokaliseerde prostaatkanker krijgen meestal radiotherapie of radicale…
Wandelen om te overleven
Elke dag een wandeling is net zo gezond als flink tekeergaan in de sportschool. Net nu de overheid een campagne begint over sporten voor 55-plussers, blijkt dat wandelen net zo goed is voor hart en bloedvaten. In de Women's Health Initiative Observational Study werden 73.743 gezonde…

Wetenschap

Depressie bij ouderen
Omdat het percentage ouderen in de bevolking de komende decennia stijgt, kunnen ouderen en hun gezondheidsproblemen rekenen op de warme belangstelling van wetenschappers. Het proefschrift van Marjan van den Berg betreft een beschrijvend onderzoek van een gemengd cohort van depressieve ouderen (55…
Praktijkorganisatie is een overgewaardeerd onderwerp
De organisatie in een huisartsenpraktijk is net zo simpel als die in een gewone huishouding met twee kindertjes. Onze oma's hadden wel tien kinderen en kregen die zonder verbeterprojecten allemaal groot. Hoeveel valt er dan eigenlijk te managen in een twee-, drie- of viermanspraktijk? Merkwaardig…
Vermoeidheid en psychisch onwelbevinden
Vermoeidheid en onwelbevinden – klachten waarmee huisartsen regelmatig te maken krijgen – leiden bij werknemers nogal eens tot slechte werkprestaties en ziekteverzuim, alsmede tot langdurige arbeidsongeschiktheid. Daarmee is een belangrijk maatschappelijk probleem aangeduid, waar wetenschappelijk…
Klagen bij de regionale klachtencommissie
Klachten en klagende patiënten horen erbij. Gemiddeld heeft een fulltime werkende huisarts ruim 13.000 patiëntencontacten per jaar en natuurlijk zal een gedeelte hiervan tot klachten leiden. Het kan dan gaan om te lang wachten in de wachtkamer, een recept dat niet klaar ligt, lange…
De praktijkvoering in Huisarts en Wetenschap; een historische beschouwing
In 1966 promoveerde Saan op een proefschrift Over methoden ter bevordering van de efficiency in de praktijkvoering van de huisarts . Hij verdeelde de werkzaamheden van de huisarts in drieën: het verrichten van geneeskunde, dat is de systematiek van de diagnostiek die artsen in de opleiding…
Indicatoren in de huisartsenpraktijk
In de door commercie en rechtbank gedomineerde medische praktijk in de Verenigde Staten zijn indicatoren – schattingen van prestaties in de zorg – gemeengoed en in het nationale zorgssysteem van Engeland verkrijgen ze een steeds belangrijker plaats. Ook in Nederland lijkt dit laatste het…
Is de praktijkvoering van de huisarts gebaat bij tropenartservaring?
De voorbereiding van een tropenarts op gewoonlijk drie jaar uitzending bestaat uit minimaal één jaar assistentschap chirurgie en gynaecologie/verloskunde en drie maanden ‘tropencursus’. De breedte van het werk in de tropen veronderstelt interesse in public health , preventie en samenwerking. …
Welke ondersteuning kan een praktijkverpleegkundige de huisarts bieden?
De introductie van de praktijkverpleegkundige in de huisartsenpraktijk zou volgens velen de werkdruk van de huisarts verlichten. In de Verenigde Staten en Groot-Brittannië verlenen verpleegkundigen al geruime tijd zorg aan patiënten met chronische ziekten zoals diabetes, astma en hart- en…

Praktijk

Slechter horen
Slechter horen is een veelvoorkomend probleem dat op alle leeftijden voorkomt. De klacht slechter horen kan zowel één als beide oren betreffen. Hoewel eenzijdig gehoorverlies bijzonder hinderlijk kan zijn, wordt voor definities meestal uitgegaan van het gehoorverlies aan het beste oor…
Gebruikersraadpleging in de praktijk, de waarde van een patiëntenperspectief
Na een periode van verbouwingen en personeelsverloop in ons gezondheidscentrum De Spil te Almere konden wij weer tijd besteden aan kwaliteitsverbetering en aanpassing van beleid. Wij wilden als centrum de mening van de patiënten betrekken bij dat nieuwe beleid. Daarnaast waren we net begonnen…
Onderwijs in praktijkmanagement in de huisartsopleiding en daarna
In de huidige visie van de beroepsgroep wordt onderkend dat een zelfstandig gevestigde huisarts in wezen een ondernemer is met een eigen bedrijf. Naast de patiëntenzorg is de huisarts een deel van de dag bezig met het organiseren en regelen van zijn huisartsenpraktijk. In het…