2001, nummer 8

Jaargang

Nieuws

Onrust rond de pil: einde van de controverse
In een commentaar in Huisarts en Wetenschap in 1995 en in de geactualiseerde NHG-Standaard Hormonale anticonceptie van 1997 is op basis van de toen bekende gegevens het volgende advies geformuleerd: de voorkeur gaat uit naar tweede generatie orale anticonceptiva (dat wil zeggen een sub-50 OAC…
Seksualiteitshulpverlening in Nederland
Het boek is een onderzoeksrapport dat in opdracht van ZorgOnderzoek Nederland is uitgevoerd teneinde een beeld te krijgen van vraag, aanbod en knelpunten op het terrein van de seksualiteitshulpverlening in Nederland. Deze seksualiteitshulpverlening strekt zich uit over seksuele disfuncties,…
Palliatieve zorg vandaag en morgen
Als gevolg van de huidige ontwikkelingen in de gezondheidszorg en in de maatschappij, zoals de behoefte aan kwaliteitsverbetering en gevolgen van de vergrijzing, is de aandacht voor palliatieve zorg in Nederland sterk toegenomen. In opdracht van ZorgOnderzoek Nederland onderzochten de auteurs…
Management voor medici
Deze boeken zijn de eerste delen uit een nieuwe serie over management voor artsen. Zeker nu het gezondheidsbedrijf steeds ingewikkelder wordt, lijkt het de auteurs een goede zaak om artsen handreikingen te bieden hoe ze moeten omgaan met organisatorische problemen die ‘te ingewikkeld zijn om in…
Bestaat de ziekte van Alzheimer?
Hoofdmoot van dit boek wordt gevormd door zeven in het Nederlands vertaalde publicaties over de ziekte van Alzheimer uit het begin van de twintigste eeuw. ‘De ziekte van Alzheimer had eigenlijk nooit hebben mogen bestaan’, zo luidt de eerste zin van het boek. Alzheimer beschrijft in 1907 slechts…
Slim zoeken in Pubmed
Origineel onderzoek etiologie maximaal sensitief: ("cohort studies” [mh] OR “risk” [mh] OR ("odds” [tw] AND “ratio*” [tw]) OR ("relative” [tw] AND “risk” [tw]) OR ("case” [tw] AND “control*” [tw])) maximaal specifiek: ("case-control studies” [mh:no-exp] OR “cohort studies” [mh:noexp…
Nieuw advies Morning-After medicatie
Na een onbeschermde coïtus of een mislukte anticonceptie bestaat kans op zwangerschap die varieert van 0 tot 17%. De grootte van deze kans is afhankelijk van het moment in de cyclus van de vrouw waarop de coïtus plaats vindt. Theoretisch is de kans op zwangerschap het grootst tussen de 10 e en…
Diepe veneuze trombose tijdens zwangerschap en kraambed
Diepe veneuze trombose met longembolie als complicatie is een van de belangrijkste oorzaken van moedersterfte in de westerse wereld. , Een huisarts in Nederland ziet jaarlijks twee tot vijf patiënten met een bewezen trombosebeen, met name vrouwen tijdens de reproductieve levensfase. Van tijd…
Migraine en moederkruid
Hendriks et al onderzochten moederkruid (‘fever few’, een chrysanten soort) . De werkzame bestanddelen remmen de vorming van prostaglandines, tromboxanen, leukotrienen en serotonine. Door de gebrekkige standaardisatie van kruidenpreparaten kan moederkruid ook toxisch zijn. Met een…
Kookboeken
Wie van het eten van vis houdt, heeft naast het onvolprezen ‘Mediterranean seafood’ van Allan Davidson ook een basiskookboek op de plank. Zo horen diegenen die zich beroepshalve of uit interesse bezighouden met farmacotherapie naast standaarden ook ‘The Use of Essential Drugs’ binnen handbereik…
Kwaliteit van richtlijnen
Een tijd geleden stond er een mooi plaatje in de BMJ van een huisarts verscholen achter een meter richtlijnen. Het produceren en onderzoeken van richtlijnen ontwikkelt zich tot een nieuwe gezondheidsindustrie. Altijd leuk als iemand nagaat hoe het met de kwaliteit van verschillende richtlijnen…
Vrouwelijke top
Nederland heeft op alle gebieden bijzonder weinig vrouwelijke hoogleraren en universitaire hoofddocenten. In de huisartsgeneeskunde is dat helaas niet anders. Bij een toenemend aantal vrouwelijke huisartsen, mag je toch verwachten dat er een gericht NHG-beleid is om ‘vrouwen door het plafond’ te…
Een nieuwe CAGE
Met slechts vier vragen kun je vaststellen hoe het met de verslaving aan de farmaceutische industrie gesteld is: Hebt U ooit Celebrex ® (Celecoxib) voorgeschreven? Irriteert het U ( A nnoys) als men er iets van zegt dat u met de industrie uit eten gaat, cadeaus krijgt en uitwaait op…
Over het hoofd geziene ziekten?
Paraproteïnemie zou vaak door huisartsen miskend worden, werd mij pas op een nascholing gemeld. Dat zal dan wel, dacht ik toen. Er is nu een herziene richtlijn van het CBO over monoklonale gammapathie, zoals paraproteïnemie nu heet. Van de 78 pagina's gaat er één over de indicaties voor gericht…
Huisarts en gezin
De ontwikkeling van de huisarts is volgens velen sterk gekoppeld geweest aan de veranderende gezinsstructuur in de jaren vijftig. Binnenkort komt daar in dit tijdschrift wellicht meer aandacht voor. Beltman promoveerde onlangs op een lezenswaardig proefschrift over de geschiedenis van de zorg…
Hebben richtlijnen over verwijzen enig effect?
Door een consensus groep, waarin leden van een gerenommeerd Schots richtlijnprogramma (zie verder in dit journaal), werden richtlijnen voor verwijzing bij infertiliteit opgesteld. Huisartsen in Glasgow (214) werden gerandomiseerd en kregen richtlijnen of kregen ze pas een jaar later. Het …

Wetenschap

De invloed van computer ondersteunde besluitvorming op het aanvragen van bloedonderzoek door huisartsen
Het merendeel van de huisartsen heeft inmiddels het papieren medisch dossier vervangen door een elektronisch medisch dossier voor het vastleggen van patiëntgegevens. Door het inbouwen van beslissingsondersteunende modules in elektronische medische dossiers ontstaat de mogelijkheid het gedrag…
Implementatie van de LTA Subfertiliteit: een haalbare zaak of verspilde moeite?
De herziene Standaard Subfertiliteit van het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) verscheen in 1998. De belangrijkste aanbevolen interventie in de huisartspraktijk is ‘afwachten’. Paren bij wie de kinderwens (langdurig) onvervuld blijft, kunnen een lange weg gaan voordat alle technische…
Hormonen na de overgang: goed voor hart- en bloedvaten?
Tot nu toe wordt hormoontherapie vooral voorgeschreven aan peri- en postmenopauzale vrouwen met overgangsklachten en vanwege de preventie van osteoporose, hoewel de NHG-standaard deze preventieve therapie niet aanbeveelt. Wetenschappelijk bewijs voor het effect van hormoontherapie op het…
Ontvangen
171 bladzijden. ISBN 90-9014242-8 Promotie: 9 mei 2001, Universiteit Leiden Promovendus: J.E.Roeters van Lennep (1976) Promotor: prof.dr. E.E. van der Wall copromotoren: dr. H.E. Westerveld, dr. A.H. Zwinderman 179 bladzijden. ISBN 90-393-2677-0 Promotie: 24 april 2001, Universiteit…
Cycluspatronen in de puberteit
De menstruele cyclus is in de puberteit vaak onregelmatig en in het algemeen wordt ervan uitgegaan dat dit bij de normale ontwikkeling hoort. De vraag is of dit terecht is. Bij een deel van de meisjes met een onregelmatige cyclus blijkt er later een fertiliteitsprobleem op te treden. In een…
Jong gestoord, oud gestoord?
Voorspellen gedragsproblemen bij kinderen psychische problemen op de volwassen leeftijd? En lijken de problemen bij de volwassene op die bij het kind? Worden angstige kinderen angstige volwassenen? En worden gewelddadige kinderen gewelddadige volwassenen? De basis voor het onderzoek van Marijke…
Stemmingsstoornissen
Uit de literatuur blijkt dat patiënten met een ernstige depressie beter reageren op behandeling met een tricyclisch antidepressivum (TCA) dan met een selectieve serotonine heropname remmer (SSRI). Voor patiënten met een lichte vorm van depressie of met een angst- of paniekstoornis zijn geen…

Praktijk

Behoeftenbepaling bij nascholing; een Haags vragenuurtje
Ieder schittert in, beijvert zich voor en besteedt het grootste deel van zijn dag aan datgene waarbij hij zelf op zijn best is. E uripides Ondanks de plannen van NHG en LHV om tot een grotere samenhang in het kwaliteitsbeleid te komen, blijft het kiezen van nascholingsonderwerpen in de…