2006, nummer 1
Nieuws
Voortijdig afgebroken onderzoek en voorbarige conclusies
Regelmatig beëindigen onderzoekers of begeleidingscommissies een onderzoek voortijdig omdat de voordelen van de ‘nieuwe’ interventie zo groot zijn dat het niet ethisch is om het middel aan de controlegroep te onthouden. Het klinkt logisch om een onderzoek te beëindigen als de meerwaarde van het…
Zwartkijkers, zeurpieten en pechvogels
Depressie is een ziekte die je overkomt. Zoals een virus. Willem van der Does, hoogleraar klinische psychologie in Leiden, schrijft in korte zinnen en in duidelijke taal. Depressie is een ziekte die we serieus moeten nemen. In alle verschijningsvormen. En al deze verschijningsvormen, de…
Voorspellende genetische diagnostiek
Dit boek wordt gepresenteerd als ‘het resultaat van jarenlange samenwerking tussen vele leden van het Centrum voor Menselijke Erfelijkheid in Leuven’. Vanuit praktijkervaring, literatuur en empirisch onderzoek geven de auteurs informatie over allerlei aspecten van voorspellende genetische tests…
Kaalkoppenkoffietafelboek
Dermatologie is, met milde ironie, te bestempelen als een ‘oppervlakkig’ vak. Bij weinig specialisaties is het direct zichtbare aspect zo belangrijk als in dermatologie. Als ook voor de patiënt trouwens. Die zichtbaarheid heeft een voordeel: huidziekten zijn fotogeniek. Enkele jaren geleden…
Kanker in Nederland
Ter gelegenheid van de vijftiende verjaardag van de Nederlandse kankerregistratie is er een nieuwe uitgave verschenen van het boekje Feiten + fabels over kanker in Nederland . Al doen berichten in de media ons anders geloven, de kans op het krijgen van kanker is in de laatste 15 jaar nauwelijks…
Signalement nieuwe diagnostiekboeken
Er is een nieuwe uitgave van het boek Diagnostiek van alledaagse klachten . Beide oorspronkelijke delen zijn nu aangevuld met literatuur tot juli 2004 en met 7 nieuwe hoofdstukken. De boeken zijn samengevoegd tot één band. Aanbevolen voor wie de vorige versie van het boek nog niet heeft. Ook van…
Psychische problemen en werk
In de Leidraad van de Commissie Psychische Arbeidsongeschiktheid (CPA) staat dat: ‘werkhervatting meer een voorwaarde voor herstel is, dan dat herstel voorwaarde voor werkhervatting is’. Het is belangrijk dat de huisarts en bedrijfsarts een actieve rol spelen in het herstel van de patiënt met…
Monotherapie met metformine bij diabetes mellitus type 2
Achtergrond Metformine wordt als bloedglucoseverlagend medicament gebruikt bij de behandeling van patiënten met diabetes type 2. Het verbetert de gevoeligheid voor insuline in lever en perifeer weefsel. Doel Het beoordelen van het effect van monotherapie met metformine op mortaliteit,…
De saturatiemeter in de huisartsenpraktijk
Ik heb het artikel De saturatiemeter in de huisartsenpraktijk (H&W 2005;48:467-9) met aandacht gelezen, maar ik heb de nodige bedenkingen over de theoretische onderbouwing, de voorbeeldpatiënten en de conclusies. Het artikel besteedt geen aandacht aan de fysiologie van zuurstofbinding aan…
Het belang van stemvorkproeven
We namen met belangstelling kennis van de klinische les van Rinia et al. Zij pleitten om bij plotseling gehoorverlies zonder afwijkingen bij otoscopie stemvorkproeven te gebruiken als leidraad voor het verdere handelen. Dit betreft dan meestal idiopathisch plotseling perceptief gehoorverlies …
Continuïteit: van solist naar samenwerking
Maar liefst 48 huisartsen in Zuidoost-Brabant verenigden zich eind vorig jaar in De ondernemende huisarts . Ik weet niet of de marktwerking of de tijdgeest aan deze ontwikkeling debet is, maar bij de oprichting van het NHG in 1956 werd een dergelijke schaalvergroting niet voorzien. Toch was het…
Aflevering 1: Dikdoenerij
Frans Meulenberg, Inez de Beaufort Inez de Beaufort, hoogleraar Gezondheidsethiek, Frans Meulenberg, onderzoeker ‘ethiek en fictie’, schrijven dit jaar 26 afleveringen van een soap over ethische problemen in de huisartsenpraktijk. De oneven afleveringen verschijnen in de papieren versie van…
MRI bij chronische hoofdpijn geruststellend en kosteneffectief
Huisartsen leren nog steeds dat nodeloos onderzoek bij patiënten ongewenst is vanwege het gevaar van somatische fixatie: door dergelijk onderzoek worden mensen alleen maar banger en meer afhankelijk van medische zorg. Is die veronderstelling juist? Blijkbaar niet altijd: het onderzoek van Howard…
800.000 prikken om 16 kinderlevens te sparen
De Gezondheidsraad adviseerde eind 2005 opnieuw om de pneumokokkenvaccinatie in het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) op te nemen. In 2002 had de raad dat ook al aangeraden. Dat dit nog niet uitgevoerd is, heeft te maken met de in 2002 berekende hoge kosten van de invoering en het al overvolle RVP…
Heldere taal in richtlijnen helpt implementatie
Gebruikers van richtlijnen zijn gemotiveerder om zich aan een advies te houden als dat in heldere taal is opgeschreven. Dat gold tenminste voor patiënten en familieleden voor wie in Engeland een richtlijn Treating and managing schizofrenia was geschreven. In een fraaie RCT kregen de 84…
Wereldwijd steeds meer sectio’s
De WHO hanteert als optimumnorm dat niet meer dan 10-15% van de bevallingen via een sectio caesarea plaatsvindt. Veel landen komen boven deze norm uit, vooral geïndustrialiseerde landen en landen in Latijns-Amerika. In Europa varieert het aandeel van de sectio’s tussen 15 (Zweden) en 31% (Italië,…
Uterovaginale prolaps: mannelijke en vrouwelijke huisartsen stellen even vaak de diagnose
Uterovaginale prolaps komt vooral bij oudere vrouwen voor. Mannelijke en vrouwelijke huisartsen stellen even vaak de diagnose. Een op de vier patiëntes met een prolaps wordt naar een gynaecoloog verwezen. Prolaps of verzakking is een aandoening waarbij door een verzwakking van de bekkenbodem…
E.coli bijna altijd gevoelig voor nitrofurantoïne
Onderzoek liet zien dat geïsoleerde stammen van E. coli uit urinemonsters van vrouwen met een vermoedelijke urineweginfectie (UWI) nagenoeg voor 100% gevoelig waren voor nitrofurantoïne. In totaal werden 3191 urinemonsters onderzocht van vrouwen tussen de 2 en 104 jaar (gemiddelde leeftijd 51…
Wat heeft de apotheker in huis?
Apothekers profileren zich tegenwoordig graag als farmaceutische zorgverleners: zij rekenen niet alleen het verstrekken van geneesmiddelen tot hun taak, maar ook het adviseren en voorlichten over geneesmiddelengebruik. Het is daarbij essentieel om af te stemmen en samen te werken met huisartsen…
De hulpvraag bij depressie is diagnostisch
Patiënten kunnen zelf goed aangeven of zij depressief zijn. Daarbij willen zij het liefst gewoon praten met een huisarts die naar hen luistert. In Nieuw-Zeeland vulden 936 patiënten in de wachtkamer een screeningslijst in. De Composite International Diagnostic Interview (CIDI) vormde de gouden…
Wetenschap
Voorkomt acetylsalicylzuur een nieuw colorectaal carcinoom bij patiënten met een colorectaal adenoom of carcinoom in de voorgeschiedenis?
Nonsteroidal anti-inflammatory drugs (NSAID’s), in het bijzonder acetylsalicylzuur, verminderen het risico op colorectale adenomen en carcinomen. Colorectale adenomen gaan meestal aan colorectale carcinomen vooraf. Acetylsalicylzuur reduceert het risico op het ontstaan van…
Serotonine anders bekeken
Onderzoek naar het serotonerge systeem bij depressie levert onvoldoende consistente bevindingen. Het serotoninesysteem is sterk afhankelijk van de precursor tryptofaan dat wordt afgebroken bij immuunactivatie. In patiëntengroepen met een somatisch lijden gaan verlaagde…
Stoppen met roken met behulp van medicamenten
Hoe effectief zijn bupropion en nortriptyline bij pogingen met roken te stoppen? In de NHG-Standaard COPD wordt stoppen met roken als de belangrijkste stap gezien bij de behandeling van COPD. Hierbij worden een gestructureerde aanpak en eventueel nicotinevervanging geadviseerd. Het…
Gemiddelde huisartsen
Het zorgstelsel is drie dagen oud als deze eerste H&W van 2006 bij u op de mat valt. Veel rampen kunnen er in die paar dagen nog niet in gebeurd zijn, maar dat kan nog komen. Toch wordt niet alle leed van huisartsen het komende jaar veroorzaakt door niet-nadenkende beleidsmakers. Mijn preferente…
Effectiviteit van huisartsbehandeling en fysiotherapie bij whiplashpatiënten
Een reactiverend beleid is effectiever dan rust of een halskraag bij whiplashpatiënten. De vorm en inhoud van dit reactiverend beleid zijn onduidelijk. Er bestaan geen significante verschillen tussen een reactiverend beleid door de huisarts dat bestaat uit voorlichting en advies…
Mindere kwaliteit van cervixuitstrijkjes afgenomen door doktersassistentes in vergelijking met huisartsen
Het landelijk bevolkingsonderzoek naar cervixcarcinoom is belangrijk om de sterfte aan cervixcarcinoom te doen verminderen. Sinds de jaren zestig is de incidentie van cervixcarcinoom in Nederland gehalveerd; vanaf 1989 neemt de incidentie verder af met 2% per jaar. Bij de ruim 755.000…
Naar polikliniek verwezen patiënten met diabetes mellitus type 2 goed af met behandeling volgens NHG-Standaard
Met behulp van protocollen kunnen stabiele patiënten met diabetes mellitus type 2 goed behandeld worden. Ontregelde of niet goed ingestelde patiënten met diabetes mellitus type 2 zijn goed behandelbaar met behulp van protocollen gebaseerd op de NHG-Standaarden. Door implementatie…
Praktijk
Big!Move, beweging in gedrag van patiënt en huisarts
Gezondheidsbevordering door de huisarts gaat te vaak uit van ziekte en risicofactoren bij een patiënt. Big!Move, een beweegprogramma, gaat uit van gezondheid en groei bij een deelnemer. Plezier en groepsdynamiek zijn belangrijk voor gedragsverandering. De International classification…
Halfvarken
Tijd voor een bekentenis… ik heb een belaste anamnese. Ik ben namelijk niet de eerste huisarts in onze familie. Mijn grootvader, mijn vader, mijn oom… zij hebben allemaal hun eigen verhalen. Men zou vermoeden dat wie met zoveel huisartsen om zich heen is opgegroeid, een goed gevoel moet hebben…
‘Hoogste opkomst bij oproep door huisarts’
‘We begonnen destijds met de ondersteuning van huisartsen bij de griepcampagne en bij het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker’, vertelt Maria Bakker, van meet af aan preventiemedewerker bij ‘Preventie:Maatwerk’ in Noord Holland. Sinds maart 2005 werkt zij bij de stichting ZorgImpuls,…
Niet altijd onschuldig
De prognose voor kinderen met OME kan volgens de herziene standaard nog gunstiger worden bijgesteld om een tweetal redenen. Met de nieuwe vorm van gehoorscreening wordt perceptiedoofheid betrouwbaarder vastgesteld; is perceptiedoofheid eenmaal uitgesloten dan is bij een kind met klachten op…
Over dromen en de toekomst
Theo Voorn verzorgt de openingslezing onder de titel ‘Verleden… Heden… Toekomst’. Hij gaat in op de dromen van de aanwezige aios voor hun toekomst. ‘Die dromen zijn belangrijk’, stelt hij, ‘want de jonge bomen zullen de oude vervangen.’ Daarom vraagt hij de aios om hun dromen op daartoe…
Besluitvorming tussen huisarts en patiënt
In deze serie over de communicatie tussen huisarts en patiënt volgt In de praktijk aan de hand van casuïstiek (het hoesten van Loeka) de logische ordening van een consult: informatie verzamelen, informatie geven en gemeenschappelijke besluitvorming. Eerdere afleveringen behandelden algemene…