2008, nummer 2

Jaargang

Nieuws

Redactioneel
In deze H&W twee stukken over urine-incontinentie: één over het beleid van de huisarts bij ouderen en één over incontinentie tijdens de zwangerschap. Eén op de drie zwangeren heeft last van ongewild urineverlies en bij de meesten leidt dat tot beperkingen in het sociaal functioneren en soms tot…
Spreekuur thuis
‘Spreekuur thuis’ is een reeks boekjes over medische onderwerpen. De boekjes worden geschreven door deskundigen, vaak een huisarts en/of een medisch specialist. De auteurs werken samen met patiëntenverenigingen. De boekjes zijn geschreven voor de patiënt. Ze kenmerken zich door een…
Helpt kamelenmelk bij diabetes?
Zijn kamelenmelk en kaneelcapsules heilzaam bij diabetes? Wat is ook weer het Somogyi-effect? Welk insulineschema heeft de voorkeur bij een vliegreis naar Nieuw-Zeeland? Wat te doen met de ramadan? Houden muggen van zoet bloed? Hoe zit het met pioglitazon en rosiglitazon? De antwoorden op deze en…
Fybromyalgie, en dan?
Dit boek is geschreven voor mensen met fibromyalgie en voor hun naasten. Aty van Galen is psycholoog, journalist/tekstschrijver en ervaringsdeskundige, waardoor dit boek veel praktische en actuele informatie bevat. Daarnaast staan verspreid door het boek stukjes met ervaringsverhalen van mensen…
Meetlatje bij eetstoornissen
Bij het openen van het boek valt meteen de aanwezigheid van een meetlatje op. De bedoeling van dit meetlatje komt aan de orde in het eerste hoofdstuk, waarin Doreleijers het begrip Oplossingsgerichte Korte Therapie (OKT) uitlegt. Deze therapie richt zich op oplossingen en geprefereerde toekomst…
Immunotherapie met allergeeninjecties bij mensen met seizoensgebonden allergische rhinitis
Achtergrond Allergische rhinitis komt vaak voor. Vooral in westerse landen kan tot 30% van de volwassen bevolking hier last van hebben. Seizoensgebonden allergische rhinitis hangt meestal samen met blootstelling aan pollen. Immunotherapie met allergeeninjecties is mogelijk een effectieve…
Koffie is heel gezond, toch?
Met veel plezier hebben we als AIOS deelgenomen aan het NHG-Congres op 23 november. Het congres wist op een elegante wijze kanttekeningen te plaatsen bij het huidige samenspel tussen geneeskunde en farmacie. Het obligate congrestasje was dit jaar dan ook alleen gevuld met een NHG-pen en een…
Codeïne
Bij het doorlezen van de Farmacotherapeutische Richtlijn Pijnbestrijding (H&W 2007;50:601-15) en het overzichtskaartje valt het mij op dat codeïne relatief weinig aandacht krijgt. Op het overzichtskaartje komt de naam codeïne niet als zodanig voor; ook niet bijvoorbeeld tussen stap 1A en 1B als…
PSA-testen: ook niet bij jongere mannen
Het nut van screening naar prostaatkanker is controversieel zolang de lopende onderzoeken hiernaar hun resultaten niet hebben vrijgegeven. Mede om die reden is de NHG-Standaard Bemoeilijkte mictie bij oudere mannen terughoudend met het advies om de PSA-test te gebruiken. Amerikaanse richtlijnen…
Signeer Cochrane petitie
Dankzij nationale abonnementen heeft op dit moment de helft van de wereldbevolking kosteloos toegang tot de volledige Cochrane Library, de meest complete, onafhankelijke bron van up-to-date evidence. De library bevat alle Cochrane-reviews met hun updates. Waren het vroeger alleen therapeutische…
Volgranenontbijt en hartfalen
De kans om ooit hartfalen (HF) te krijgen is 20% als je 40 bent. Toenemende leeftijd, hypertensie, DM, obesitas, klepgebreken en een hartaanval in de voorgeschiedenis zijn bekende voorspellers van HF. Er is echter weinig bekend over leefstijlfactoren die het risico op HF reduceren. Er waren…
Participatieproblemen chronisch zieken en gehandicapten bespreekbaar?
De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), die in januari 2007 is ingegaan, heeft als doel om de participatie van alle burgers in de samenleving te bevorderen. Participatie verwijst naar sociale contacten en vrijetijdsbesteding, het hebben van werk of volgen van een opleiding. Het is bekend dat…
Helpen goede examencijfers tegen de tuchtrechter?
In Canada en de Verenigde Staten bestaat het artsexamen uit een vier onderdelen: kennis, vaardigheden (anamnese, lichamelijk onderzoek), klinische besliskunde en arts-patiëntcommunicatie. Het examen wordt afgenomen in twee gedeelten: aan het einde van de medical school en in het tweede of derde…
Citation bias en de hardnekkigheid van wish bias
Op basis van observationeel onderzoek verschijnen er in de medische pers geregeld hoopvolle berichten over de heilzame werking van interventies die later door RCT’s worden weersproken. Een voorbeeld daarvan zijn de hooggespannen verwachtingen in de eerste helft van de jaren ’90 omtrent het…
Honing helpt tegen hoest
Een experiment in een Amerikaanse kinderartsenpraktijk laat zien dat honing helpt tegen hoest. Ruim honderd kinderen (2-17 jaar) die bij de dokter kwamen met hoestklachten die niet gerelateerd waren aan een behandelbare aandoening, werden gerandomiseerd over drie armen: boekwijthoning,…
Gezondheidsadviezen: hoe zit het met de adviseur?
Zou een praktijkverpleegkundige met overgewicht vertrouwen hebben in haar eigen adviezen wanneer ze patiënten adviseert om af te vallen of te gaan bewegen? Het was al bekend dat artsen die zélf gezond eten hun patiënten vaker voedingsadviezen geven. In de Mayo Clinic werd onderzocht of het…

Wetenschap

Foliumzuur en schisis
Het is al langer bekend dat foliumzuur het risico op neuraalbuisdefecten reduceert. De rol van foliumzuur in het voorkomen van schisis is minder duidelijk. Dit onderzoek laat zien dat het gebruik van meer dan 400 microg foliumzuur per dag gedurende drie maanden rond de conceptie leidt tot…
Allochtonen en de Nederlandse gezondheidszorg
Allochtonen voelen zich veel minder gezond dan Nederlanders en gaan vaker naar de huisarts – ook als ze vinden dat ze een goede gezondheid hebben. Vaker dan autochtone Nederlanders krijgen zij een recept voorgeschreven. Dat zij echter minder medicatie gebruiken dan Nederlanders, en het niet…
De kloof tussen kennis en praktijk
Mieke van Driel heeft haar basisopleiding en huisartsenopleiding in Nederland voltooid en ze werkt – na diverse buitenlandse omzwervingen – sinds eind jaren ’90 in België. Ze werkt onder andere als redacteur van Minerva , een onafhankelijk Vlaams tijdschrift voor evidence-based medicine in de…
Allochtone kinderen krijgen slechtere zorg
Er wordt weinig onderzoek gedaan naar etnische verschillen in de kwaliteit van zorg. Een literatuuronderzoek in dit proefschrift naar het bestaande bewijs dat er etnische verschillen zijn in de kwaliteit van zorg onder kinderen tot 19 jaar leverde 17 onderzoeken op, waarvan 6 in Nederland. Het…
Borstvoeding en het IQ van kinderen
Volgens de huidige NHG-Standaard Zwangerschap en kraamperiode (noot 37) is een positief effect van borstvoeding op intelligentie van kinderen onzeker. Dit prospectieve cohortonderzoek laat zien dat borstvoeding geen significante invloed op de intelligentie van kinderen heeft. Het onderzoek…
Handelt de huisarts bij ouderen anders dan de NHG-Standaard Incontinentie voor urine adviseert? En zo ja, waarom?
Urine-incontinentie is een frequent voorkomend probleem bij ouderen. Oefentherapie is ook bij ouderen effectief. Ouderen met incontinentie zijn minder gemotiveerd voor oefentherapie. Comorbiditeit leidt zowel voor de arts als voor de patiënt tot prioritering. De huisarts…
Gezondheidsproblemen van mensen met verstandelijke beperkingen in de huisartsenpraktijk
Mensen met verstandelijke beperkingen krijgen niet altijd de gezondheidszorg die ze nodig hebben. Huisartsen krijgen, als gevolg van de vermaatschappelijking van de zorg, steeds vaker te maken met patiënten met verstandelijke beperkingen. Mensen met verstandelijke beperkingen…
Ernst en gevolgen van urine-incontinentie bij zwangere vrouwen
Zwangerschap is een risicofactor voor urine-incontinentie. Veel vrouwen ondervinden negatieve emotionele gevolgen (boosheid, depressiviteit) van hun ongewenste urineverlies gedurende de zwangerschap. Voornaamste voorspeller van deze negatieve emotionele gevolgen is een slechte…
Interactieve medische informatie van het Huisartsen Netwerk Utrecht en de Almere Zorggroep
Elektronische medische informatiesystemen in de huisartsenpraktijk zijn een rijke bron van informatie over veel aspecten van patiëntenzorg. Deze systemen zijn te gebruiken voor toetsing van, feedback over en ondersteuning van klinische besluitvorming. Daarnaast zijn ze een bron voor…
Definiëring van de patiëntenpopulatie: een probleem bij het onderzoek naar palliatieve zorg
In 1990 definieerde de World Health Organization (WHO) palliatieve zorg als volgt: Het is nu een algemeen aanvaarde gedachte dat zorgverleners bij iedere chronische ziekte al in een vroeg stadium aandacht moeten hebben voor palliatieve zorg. Daarom heeft de WHO in 2002 de definitie…

Praktijk

Van politieke visie tot concreet preventieconsult
Leo Kliphuis (Openbare Gezondheidszorg VWS) verzorgt de eerste lezing. Hij gaat in op de nota Gezond zijn, gezond blijven. Een visie op gezondheid en preventie . Er is volgens deze kabinetsvisie alle reden om aandacht te geven aan preventie en een gezonde leefstijl: Nederland blijft de…
Een Praktijkplan Ouderen
Dit is de vijfde en laatste aflevering in de reeks over het NHG-Standpunt Huisartsgeneeskunde voor ouderen , dat is uitgebracht als uitwerking van de Toekomstvisie Huisartsenzorg 2012. De aanbevelingen uit het Standpunt richten zich vooral op ouderen met complexe problematiek. Zij hebben veelal…
Hallux valgus
Hallux valgus is een veelvoorkomende aandoening, die lastig en pijnlijk kan zijn en die men vaak lelijk vindt. De prevalentie varieert tussen de 2 en 44%, afhankelijk van de bestudeerde populatie en de inclusiecriteria. De prevalentie neemt toe met de leeftijd. Ongeveer 33% van de volwassenen…