Jaargang
58
Alle nummers
Archief tijdschrift
Nieuws
Zoek jezelf broeders…
‘Zelfkennis is het begin van alle wijsheid,’ zo luidt een bekend spreekwoord. Dan is er goed nieuws: het was nog nooit zo eenvoudig jezelf te leren kennen als tegenwoordig. Met de opkomst van internet is jezelf leren kennen door het doen van zelfonderzoek veel gemakkelijker geworden. Er zijn…
Patiënt verwacht bemoeienis leefstijl door huisarts
In juni jongstleden. verscheen in H&W het artikel ‘De impasse van het cardiometabool preventieconsult’. Hierin vragen de auteurs zich af waarom de implementatie van het PreventieConsult zo lastig is. Eén van de argumenten is dat bemoeienis met risico en leefstijl niet in de zorg thuishoort, maar…
Tromboflebitis: onjuiste conclusies
Met belangstelling lazen wij de CAT ‘Heparinen bij oppervlakkige tromboflebitis’ in de H&W van september en de bespreking van onze update van de Cochrane-review over oppervlakkige tromboflebitis in hetzelfde nummer, getiteld ‘Fondaparinux effectief bij oppervlakkige tromboflebitis.’ Het gevonden…
App MedCom patiëntgericht communiceren
Omschrijving MedCom is een unieke app waarmee u in minder dan 15 seconden goed bent voorbereid op uw gesprek met de patiënt. De gespreksvaardigheden zijn patiëntgericht: naast respectvol en effectief, zoveel mogelijk wetenschappelijk verantwoord. Handig voor in de spreekkamer, op de afdeling of…
Medische Professionaliteit
Doelgroep volgens de schrijvers: artsen die hun eigen professionaliteit verder willen ontwikkelen, co- en arts-assistenten en zij die hun lesgeven. Hiermee doen de schrijvers zichzelf echter te kort. Dit boek is onmisbaar voor zowel de bachelorfase, de masterfase als alle medische…
Chronische jicht: urinezuurverlagende therapie met profylaxe?
CATS, critically appraised topics, proberen een evidence-based antwoord op een praktijkvraag te krijgen. De coördinatie van deze rubriek is in handen van dr. J.A.H. Eekhof • Correspondentie: j.eekhof@nhg.org. Vraagstelling Bij recidiverende jichtaanvallen kan twee weken na een jichtaanval…
Aanpak van medicatieovergebruikshoofdpijn
Medicatieovergebruikshoofdpijn (MOH) komt door overgebruik van pijnstillers, NSAID’s en triptanen. Gebruik op meer dan 15 dagen per maand (10 dagen voor triptanen) gedurende langere tijd kan dagelijks hoofdpijn veroorzaken. Patiënten zijn vaak moeilijk te bewegen deze hoofdpijnoorzaak aan te…
‘Een feceskweek voor 300 euro?!’
Ik herinner me nog goed hoe verbaasd ik was toen ik erachter kwam hoe hoog de kosten van ontlastingsonderzoek zijn. Dat was begin vorig jaar. De aanleiding was een patiënt die boos opbelde en een verklaring vroeg voor zijn hoge zorgnota. Meneer verbruikte weinig zorg en had daarom het eigen risico…
‘Levensvragen verdwijnen niet vanzelf’
In september promoveerde Willemjan Slort op zijn proefschrift General practitioner – patient communication in palliative care. In een interview vertelt hij over zijn onderzoeksbevindingen die van belang zijn voor het werk van de huisarts. Gevraagd naar de keuze voor dit onderzoek vertelt…
Rectificatie
In het journaal van H&W 12 (Huisarts Wet 2014;57:620) is een fout geslopen in het bericht ‘Generieke middelen effectiever dan merkmiddelen’. Er staat dat de adherentie 7% bedraagt in de eerste en 71% in de tweede groep (p < 0,001). De genoemde 7% moet 77% zijn. De redactie
Beperkte waarde alarmsignalen bij lagerugpijn
Lagerugpijn is in het algemeen een onschuldige, zelflimiterende aandoening, maar soms is het een uiting van ernstig onderliggend lijden, zoals een wervelfractuur of een metastase. Patiënten met alarmsignalen worden daarom vaak verwezen voor verder onderzoek. Een recente review laat echter zien…
Inlegzool en valgusbrace bij gonartrose niet zinvol
Conservatieve behandeling van gonartrose bestaat vooral uit analgetica, gewichtsreductie en bewegen. Inlegzolen en braces worden vooralsnog niet aanbevolen. Aangezien bekend is dat de varusstand samenhangt met de ernst van de artrose, ligt het voor de hand dat inlegzolen en braces verbetering…
Bijwerkingen van amoxicilline-clavulaanzuur
Nieuw onderzoek laat zien dat amoxicilline-clavulaanzuur bij 1 op de 10 patiënten zorgt voor diarree terwijl amoxicilline geen verhoogd risico op diarree geeft. Beide middelen geven een even grote kans op schimmelinfecties (1 op de 27 patiënten). Huisartsen schrijven bijna dagelijks…
Allopurinol nog niet bewezen effectief bij jicht
Jicht is de meestvoorkomende inflammatoire artritis bij mannen ouder dan veertig jaar en postmenopauzale vrouwen. Een verhoogd serumurinezuurgehalte speelt hierbij waarschijnlijk een grote rol. Artsen schrijven allopurinol vaak voor om het serumurinezuurgehalte te verlagen. Seth et al…
Patiënt verwacht bemoeienis leefstijl door huisarts
In juni jongstleden. verscheen in H&W het artikel ‘De impasse van het cardiometabool preventieconsult’. Hierin vragen de auteurs zich af waarom de implementatie van het PreventieConsult zo lastig is. Eén van de argumenten is dat bemoeienis met risico en leefstijl niet in de zorg thuishoort, maar…
Medische zorg voor mensen met een verstandelijke beperking
Doelgroep Arts voor verstandelijk gehandicapten (in opleiding), huisarts (in opleiding) en overige (para)medici die in de praktijk te maken krijgen met mensen met een verstandelijke beperking. Inhoud Mensen met een verstandelijke beperking vormen een heterogene groep die een kleine minderheid…
Inhalatiecorticosteroïden afbouwen bij COPD
In Nederland zijn huisartsen gewend om inhalatiecorticosteroïden (ICS) spaarzaam voor te schrijven aan patiënten met COPD. De NHG-Standaard geeft aan: alleen ICS bij frequente exacerbaties (> 2 per jaar) en het gebruik van ICS moet goed geëvalueerd worden. Dit is zo ingeburgerd dat het tijd wordt…
Geïntegreerd ziektemanagement effectief bij COPD
PEARLS bieden de lezer bruikbare wetenschap voor de werkvloer, op basis van de Cochrane Database of Systematic Reviews. De coördinatie is in handen van dr. F.A. van de Laar, Cochrane Primary Health Care Field, Radboudumc Nijmegen • Correspondentie: floris.vandelaar@radboudumc.nl. Context De…
De vele vaders van aspirine (2)
In 1944 schreef Arthur Eichengrün vanuit het concentratiekamp een brief aan zijn vroegere werkgever Bayer, waarin hij zich beklaagt over het gebrek aan waardering dat hij van de firma had gekregen voor de ontdekking van Aspirine. Zonder hem, zo merkt hij op, ‘zou Aspirine wellicht nimmer het…
Handboek Pijngeneeskunde
Doelgroep Alle medewerkers in de gezondheidszorg die geconfronteerd worden met patiënten met pijn. Inhoud HetHandboek Pijngeneeskunde begint met een voorwoord van emeritus hoogleraar Ben Crul (anesthesioloog-pijnspecialist). Crul stelt hierin - terecht - dat een mechanistische benadering van…
Haperingen in de witte motor
Melk is goed voor elk, melk moet, melk de witte motor; allemaal slogans waarmee de zuivelindustrie de Nederlanders aan drie pinten van het witte goed per dag probeerde te krijgen. Melk bevat diverse essentiële voedingsstoffen en zou onder andere bijdragen aan sterke botten. Zweeds onderzoek zet…
Kinkhoest: 100 dagen hoest?
In de rubriek (Ver)Stand van zaken geeft de aiotho (arts-in-opleiding tot huisarts-onderzoeker) een korte samenvatting van de literatuur die heeft geleid tot de belangrijkste onderzoeksvraag, waarop hij/zij aan het promoveren is. De coördinatie van de rubriek is in handen van M.J. Scherptong…
Geen effect van geïntegreerd diseasemanagement bij COPD
COPD wordt gekarakteriseerd door exacerbaties, fluctuerende symptomen en beperkingen. Geïntegreerd diseasemanagement door huisarts, praktijkondersteuner en fysiotherapeut zou verbetering van deze klachten kunnen geven. Recent onderzoek toont echter aan dat het de kwaliteit van leven en…
Hoofdtrauma: verschil tussen eerste en tweede lijn
Enkele jaren geleden werd de multidisciplinaireRichtlijn opvang van patiënten met licht traumatisch hoofd/hersenletsel gepubliceerd, die huisartsen echter voor hun praktijk onbruikbaar vonden. Toepassing van deze richtlijn zou namelijk leiden tot onnodige verwijzingen, ook omdat de adviezen…
Wetenschap
Mindfulnesstraining voor SOLK
Mindfulness-based cognitieve therapie (mindfulnesstraining) leidt tot een forse vermindering van de kans op terugval bij patiënten met recidiverende depressies. Bij patiënten met somatisch onverklaarde lichamelijke klachten (SOLK) leidt cognitieve gedragstherapie vooral tot…
Diagnostische zelftests: gebruik en betrouwbaarheid
Er zijn diagnostische zelftests op lichaamsmateriaal voor 24 verschillende aandoeningen. Ongeveer 15% van de volwassen Nederlanders heeft ooit een diagnostische zelftest gedaan. Consumenten geven aan dat ze voor ernstige ziekten (zoals kanker) de voorkeur geven aan het raadplegen van een…
Zelftests en de rol van de huisarts
De samenvatting van het proefschrift van Ickenroth geeft ons een goede inkijk in de stand van zaken van de diagnostische zelftests. Er zijn volgens de auteur wel 24 verschillende zelftests op lichamelijk materiaal, maar het geeft te denken dat zelftests beperkt worden gebruikt (15% van de…
Huisartsenzorg bij overgewicht en obesitas
De prevalentie van overgewicht en obesitas is hoog. De huisarts voelt zich verantwoordelijk voor de zorg voor patiënten met obesitas. Het bespreken van gewicht bij beginnende gewichtsproblematiek verdient in het kader van de preventie meer aandacht, vooral bij jonge huisartsen. …
Het einde van de gewone praktijkbloeddrukmeting?
Het stellen van de diagnose en het behandelen van hypertensie zijn taken die in de huisartsenpraktijk vrijwel dagelijks aan de orde zijn. De huidige praktijkbloeddrukmeting resulteert vaak in een overschatting van de bloeddruk van de patiënt, met overdiagnostiek en overbehandeling als…
Incidentie hoofdtrauma: hoger dan gedacht
Volgens de vigerende richtlijn van de neurologen is hoofdletsel gedefinieerd als elke vorm van letsel aan het hoofd, uitgezonderd oppervlakkig letsel in het aangezicht. Ook de binnenkort te verschijnen NHG-Standaard over dit thema hanteert deze definitie. De grote uitdaging bij hoofdletsel is om zo…
Praktijk
Kennistoets: antwoorden
1. Juist / 2. Juist / 3. Juist Koude kompressen kunnen verlichting geven bij allergische conjunctivitis. Bij medicamenteuze behandeling zijn antihistaminicum-oogdruppels eerste keus. Bij onvoldoende effect kunnen gedurende maximaal drie dagen prednisolon-oogdruppels 0,5% 3-4 dd 1 druppel aan het…
Kennistoets: vragen
Op het spreekuur van de huisarts komt de heer Schats, 32 jaar. Hij heeft al twee weken rode, jeukende, tranende ogen. De huisarts stelt de diagnose allergische conjunctivitis, schrijft levocabastine-oogdruppels voor en adviseert (1) koude kompressen te gebruiken. 1. Dit advies…
Dermatoscopie in de huisartsenpraktijk 2
Bij gebruik van dermatoscopie zonder scholing daalt de klinische accuratesse. Dermatoscopie heeft zijn waarde bewezen in het kader van diagnostiek van gepigmenteerde laesies. Dermatoscopisch onderzoek geeft vooral meer zekerheid bij het diagnosticeren van niet-melanocytaire…
Een ongewenst souvenir uit Thailand
Een 26-jarige vrouw werd door de huisarts verwezen naar de polikliniek dermatologie vanwege een sinds 2 weken bestaande, zich uitbreidende lijnvormige afwijking op de linkervoorvoet. Haar medische voorgeschiedenis was blanco en zij gebruikte geen medicatie. De afwijking is ontstaan toen…
Lentigo solaris
Lentigo solaris komt bij ouderen vaak voor. Onder blanke 60-plussers is de prevalentie 90%. In de huisartsregistratiesystemen wordt lentigo solaris niet apart gecodeerd, maar waarschijnlijk ondergebracht in de ICPC-code S82 (naevus/moedervlek).Lentigines solares zijn zelden de reden voor een…
Diagnostiek en behandeling van handeczeem
Irriterende stoffen en allergenen spelen vaak een rol bij handeczeem. Voer daarom bij twijfel een epicutane allergietest uit. Begin de behandeling met een dermatocorticosteroïd uit klasse 2 of 3, gecombineerd met een emolliens. In het geval van een arbeidsgerelateerd…
Ik houd niet van problemen
Ik houd niet van problemen. Ik houd van oplossingen. Dat is lastig in mijn vak, want mensen komen met problemen. Die wil ik dus rap oplossen. Neem nu ruzies met de woningcorporatie, chef of partner. Er zijn mensen die het alledrie tegelijk doen. Dat is slopend voor ze en dus vragen ze me wat ik van…
Lentigo solaris
Lentigo solaris komt bij ouderen vaak voor. Onder blanke 60-plussers is de prevalentie 90%. In de huisartsregistratiesystemen wordt lentigo solaris niet apart gecodeerd, maar waarschijnlijk ondergebracht in de ICPC-code S82 (naevus/moedervlek).Lentigines solares zijn zelden de reden…
Kennistoets: vragen
Op het spreekuur van de huisarts komt de heer Schats, 32 jaar. Hij heeft al twee weken rode, jeukende, tranende ogen. De huisarts stelt de diagnose allergische conjunctivitis, schrijft levocabastine-oogdruppels voor en adviseert (1) koude kompressen te gebruiken. 1. Dit advies…
Kennistoets: antwoorden
1. Juist / 2. Juist / 3. Juist Koude kompressen kunnen verlichting geven bij allergische conjunctivitis. Bij medicamenteuze behandeling zijn antihistaminicum-oogdruppels eerste keus. Bij onvoldoende effect kunnen gedurende maximaal drie dagen prednisolon-oogdruppels 0,5% 3-4 dd 1 druppel aan het…
Richtlijn
NHG-Standaard Hoofdtrauma
Inventariseer bij elk hoofdtrauma de risicofactoren voor intracranieel letsel: deze zijn voor patiënten van 16 jaar en ouder deels anders dan voor patiënten jonger dan 16 jaar. Verwijs of consulteer de specialist indien er bij een hoofdtrauma sprake is van een verhoogd risico op…