Nieuws
Glad ijs
Met enige regelmaat krijgt H&W manuscripten aangeboden waarvan we ons afvragen of het verstandig is ze te plaatsen. Soms hebben we als redactie de indruk dat er wetenschappelijk gezien sprake is van glad ijs, soms bestaat er twijfel over de evidence base van nieuwe inzichten en adviezen. Die…
Incontinentie bij kinderen
Doelgroep Kinderartsen, jeugdartsen, psychologen, huisartsen, verpleegkundig specialisten en psychiaters. Inhoud Het boek is geschreven door 41 praktiserende professionals. Foto’s, illustraties, overzichtstabellen en casuïstiek maken het visueel aantrekkelijk. Het eerste deel van het boek gaat…
Patiëntveiligheid
Patiëntveiligheid is een relatief nieuw thema in de eerstelijnsgezondheidszorg. Grondlegger van onze westerse gezondheidszorg Hippocrates had het al over primum non nocere. Op het moment dat patiënten zich tot een arts wenden moeten ze er op vertrouwen dat de arts probeert hen beter te maken, en…
Interpretatie van medisch laboratoriumonderzoek
Doelgroep Studenten geneeskunde en medische biologie, coassistenten, assistenten in opleiding tot huisarts of specialist en medisch specialisten in niet-internistische vakken. Inhoud Na een algemene inleiding op laboratoriumonderzoek volgen er delen over respectievelijk klinische chemie,…
In memoriam Henk van der Velden
Na het bericht van het overlijden van Henk van der Velden (23 augustus 2012) zijn de markeringspunten in mijn herinnering aan hem: sigaartje, beginselvast maar beminnelijk en twinkel-oogjes. Nu, tijdens het schrijven van dit in memoriam voegt zich daarbij: leidsman bij het doorgronden van de…
Langwerkende luchtwegverwijders bij stabiel COPD
Context Bij matig tot ernstig COPD wordt volgens de huidige richtlijnen gestart met een langwerkend bèta-2-sympathicomimeticum (LWBM) als kortwerkende luchtwegverwijders onvoldoende effect hebben. Bij frequente exacerbaties worden vervolgens inhalatiecorticosteroïden (ICS) toegevoegd. Er is…
Vitamine-B12-tekort zonder anemie behandelen?
Vraagstelling Wij zien steeds vaker patiënten met aspecifieke klachten zoals moeheid die zich afvragen of er sprake is van een vitamine-B12 -tekort. Wanneer een verzoek tot laboratoriumonderzoek wordt gehonoreerd, blijkt soms sprake van een vitamine-B12 -tekort zonder anemie. Volgens de nieuwe…
Strijken of gestreken worden
De huidige cytologische screening op cervixcarcinoom is niet optimaal: enerzijds worden voorstadia van kanker gemist, anderzijds worden er afwijkingen gevonden die zich nooit tot kanker zouden ontwikkelen. Een ander probleem is de lage opkomst, met name bij vrouwen die het grootste risico lopen…
Metformine bij insulinetherapie blijft zinvol
Wereldwijd bevelen richtlijnen aan om bij patiënten met diabetes type 2 metformine te continueren wanneer met insulinetherapie wordt gestart. De combinatie geeft betere metabole waarden, zoals een lager HbA1c en een lager lichaamsgewicht. Daarnaast zou deze de (cardiovasculaire) mortaliteit…
Oefenen voor dokter
Als co-assistent keek ik uit naar de tijd dat ik écht dokter zou zijn. Een eind aan het tijdperk van verwarring rondom mijn functie en scepsis over mijn capaciteiten. Een huisarts-in-opleiding, volwaardig arts in bezit van een BIG-registratie, heeft daar toch geen last meer van? Helaas is het…
Kwaliteit van ICPC-codering
Goed bijgehouden medische dossiers zijn van essentieel belang, zeker nu (onderdelen van) dossiers ook opvraagbaar kunnen zijn door anderen, bijvoorbeeld een zorgverlener op de huisartsenpost. Mede daarom vormt in 2012 en 2013 de kwaliteit van dossiervorming de basis voor de verdeling van de…
‘Wat weten we eigenlijk van het wondermiddel corticosteroïden?’
Toen Brinks aan haar onderzoek begon, was zij ‘geen achttien meer’. Hoe kwam zij ertoe om nog te gaan promoveren? ‘Ik ben altijd geïnteresseerd geweest in wetenschap, zeker als het de huisartsgeneeskunde betrof. Toen ik destijds klaar was met mijn opleiding was er een onderzoeksbaan in het AMC…
Lactobacillus tegen recidiverende urineweginfecties
Een van de oorzaken van recidiverende urineweginfecties bij vrouwen in de menopauze is een veranderde colonisatie in de vagina. Lokale applicatie van oestrogenen heeft dan ook een positieve invloed op het aantal infecties. Een andere veel toegepaste strategie is langdurige toediening van…
Aspirine voorkomt recidief trombose
Aspirine (acetylsalicylzuur) wordt als trombocytenaggregatieremmer gebruikt voor secundaire preventie van arteriële trombose, zoals hart- en herseninfarcten. Eén op de 5 patiënten met een idiopatische diepe veneuze trombose krijgt een recidief trombose. Kan aspirine ook ingezet worden voor de…
Nominaties Heert Dokterprijs 2012
De Heert Dokter-prijs wordt elk jaar uitgereikt aan de auteur(s) van het beste onderzoeksartikel in H&W. De winnaar wordt bekendgemaakt op het NHG-Congres op 9 november 2012 in Den Haag. De genomineerden voor dit jaar zijn, in willekeurige volgorde: Van Hout AMGH, Rutten FH, Peeters PHM,…
Vertrek en start aios-columnisten
Anne Hermans schreef in H&W een jaar lang op beeldende wijze columns over haar belevenissen als huisarts-in-opleiding. Eerder schreef ze al heel treffend over haar periode als co- assistent in het NRC. Anne, bedankt dat je de onzekerheid waarin je als (huis)-arts-in opleiding verkeert met ons…
Dieet en beweging bij nieuwe diabeten?
Dat een beter voedingspatroon en een toename van lichaamsbeweging een positief effect heeft op de glucoseregulatie van diabeten is reeds bekend. Maar of naast een dieetadvies een beweegprogramma een nog sterker positief effect zou hebben bij nieuw ontdekte diabeten was tot op heden onduidelijk…
Kwaliteit van leven in de laatste fase
Allerlei factoren zijn van invloed op de kwaliteit van leven in de laatste levensfase. Ziekenhuisopnames en intensive care-behandelingen werken niet positief, religieuze en spirituele ondersteuning en een vertrouwensband met de behandelaar daarentegen wel. Amerikaanse onderzoekers gingen…
Statines bij vrouwen net zo effectief als bij mannen
Reageren vrouwen door de bank genomen hetzelfde op geneesmiddelen als mannen, of is het steeds zaak voor ieder middel de effectiviteit bij beide geslachten afzonderlijk te onderzoeken? Voorvechters van nieuwe specialismen als gynaecardiologie opteren ongetwijfeld voor het laatste. Desalniettemin…
Wetenschap
Jaarlijks massaal vaccineren tegen influenza, of niet?
M et die vraag wordt een diepgeworteld geloof in veilige bescherming ter discussie gesteld en komen gevestigde reputaties en grote belangen in het geding. Wie die vraag ontkennend beantwoordt, kan dan ook rekenen op veel weerwoord. Influenzavaccinatie zou beschermen tegen veel onheil. De omvang…
Sterven zonder al te veel pijn en moeite
Rond doodgaan hebben we vier even duidelijke als onhaalbare verlangens. Ten eerste wil niemand dood, nou ja, bijna niemand. Een vreemde wens als je bedenkt dat we allemaal weten dat het stervenspercentage van de mens reeds eeuwenlang 100% is. Een tweede verlangen is dat we gezond willen sterven…
Continuïteit van COPD-zorg: effect van POH’s en zelfmanagement
COPD-patiënten krijgen steeds vaker te maken met praktijkondersteuners en zelfmanagementprogramma’s om de kwaliteit van zorg te verbeteren en om tegemoet te komen aan de toenemende zorgvraag. Door deze nieuwe zorgvormen komt de continuïteit van zorg mogelijk in het gedrang. Verminderde…
Palliatieve sedatie: hoe diep?
Palliatieve sedatie wordt in Nederland toegepast bij 12,3% van de patiënten in de stervensfase. De KNMG-richtlijn adviseert om palliatieve sedatie proportioneel toe te passen en sedativa te titreren op basis van lijdensverlichting. Artsen…
Griepprik: minder evidence, even werkzaam!
Na de publicatie van Bijl in het Geneesmiddelenbulletin (GeBu) over de werkzaamheid van de griepprik, tijdens de vaccinatiecampagne in 2011, is de vaccinatiegraad licht gedaald. Uit de LINH-praktijken is bij 60-plussers een vaccinatiegraad van 71,3% berekend; in 2010 was dat 75,4%. Die daling was…
Vitamine-B12-bepaling bij metforminegebruik
Bertien Hart en haar collega’s verdienen lof voor het onder de aandacht brengen van het inmiddels onweerlegbare feit dat gebruik van metformine bij een deel van de gebruikers zal leiden tot een tekort aan vitamine B12 .1 In hun artikel komen ze tot de conclusie dat vitamine-B12 -deficiëntie op…
Screen metforminegebruikers op vitamine B12!
Een vitamine-B12-tekort in weefsels is met bloedonderzoek betrouwbaar vast te stellen. Wij stellen voor om bij patiënten die metformine gebruiken elke drie jaar de vitamine-B12-spiegel te bepalen tijdens de jaarcontrole. Als de gevonden waarde in het grensgebied ligt, kan iatrogene schade…
Praktijk
Een potentieel fatale complicatie van een tonsillitis
Faryngotonsillaire infecties komen in de huisartsenpraktijk veelvuldig voor en hebben over het algemeen een gunstig natuurlijk beloop met spontane genezing. Door huidige antimicrobiële behandelingen zijn complicaties zeldzaam geworden. De patiënt die wij hier bespreken ontwikkelde echter na …
Mild Cognitive Impairment
De diagnose Mild Cognitive Impairment (MCI) betreft een lichte cognitieve achteruitgang die erger is dan men op basis van leeftijd mag verwachten, maar die niet aan de diagnose dementie voldoet. Jaarlijks ontwikkelt 5-15% van de patiënten met MCI dementie. Er zijn geen therapeutische…
Ovarium- en tubacarcinoom, nieuwe ontwikkelingen
Het ovarium- of tubacarcinoom staat bekend als silent killer , aangezien de tumor veelal pas in een vergevorderd stadium wordt ontdekt. De mortaliteit ligt rond de 75%. Vroegtijdige opsporing is belangrijk, maar lastig: in het algemeen gaat het om vrouwen in de menopauze met aanhoudende,…
Osteopathie en babynekjes
Er zijn kinderartsen die aan ouders ‘osteopathie in overweging geven, als de baby onrustig is’. Osteopathie is al eng. Als echte kinderartsen hier reclame voor gaan maken, dan wordt het helemaal eng. Even uitleggen wat osteopathie is. Osteopaten voelen iets wat anderen niet voelen: scheve…
Tijdschrift voor praktijkondersteuning
Binnenkort verschijnt nummer 5 van het Tijdschrift voor praktijkondersteuning met daarin onder meer aandacht voor beweegadviezen, stoppen met roken en polyfarmacie. Eline Smit en haar collega’s deden onderzoek naar de invloed van de wervingsmethode op het bereik van een online advies-op…
Richtlijn
NHG-Standaard Fractuurpreventie (tweede herziening)
-De titel en inhoud van de standaard zijn gewijzigd ten opzichte van de NHG-Standaard Osteoporose; fractuurpreventie komt centraal te staan. -Aan de standaard is een algoritme voor gebruik in de dagelijkse praktijk toegevoegd. -De botmineraaldichtheid (BMD) wordt uitsluitend aan de hand van…