2001, nummer 4

Jaargang

Nieuws

Astma op internet
In België bestaat de Astma en Allergie Koepel waarin verschillende Belgische astmaverenigingen samenwerken. (www.astma-en-allergiekoepel.be/koepel/index.html). Ook hier folders over saneren, inhaleren, etc. Op de site van de NHS, NHS- direct , staat over allerlei aandoeningen veel informatie, dus…
Nieuwe cahiers over communicatie en attitude
Dit cahier over de huisarts als werkgever gaat in op de diverse facetten die een rol spelen in de omgang van de huisarts als ‘baas’ met ondersteunend personeel. Daarbij wordt vooral de werkrelatie met de praktijkassistente belicht. Omdat huisarts en assistente meestal gewend zijn nauw samen te…
Jaarverslag redactiecommissie 2000
In 2000 was het aanbod aan manuscripten (133 artikelen) iets lager dan in 1999 maar nog altijd voldoende groot. Veel artikelen worden spontaan aangeboden. De redactiecommissie werft vooral artikelen voor series, beschouwingen en commentaren en zoekt actief naar de mogelijkheid van…
Ontvangen
Van Harten PN. Amsterdam: Boom, 2000; 160 bladzijden. ISBN 90-5352-631-5. Prijs NLG 50,-.
Medische statistiek
Martin Bland is, samen met Douglas Altman, bekend van de ‘Statistics notes’ in het British Medical Journal. In deze nieuwe editie van zijn leerboek zijn verschillende moderne begrippen toegevoegd, onder andere number needed to treat, randomisatie op groepsniveau en ecologische studies. Verder…
Afzien van suïcide
Vierentwintig ervaren verpleegkundigen, allen werkzaam in GGZ-instellingen, werden geïnterviewd over een suïcidale patiënt van wie zij persoonlijk begeleider waren (geweest). Op basis van deze interviews en een literatuuronderzoek doen de auteurs een aantal aanbevelingen die met name gericht zijn…
Therapie van hypertensie bij vrouwen van verschillende rassen
Nagaan van het nut van behandeling van hypertensie bij vrouwen varieert met de leeftijd of de afkomst. Er werd op standaardwijze naar gerandomiseerde studies gezocht. De belangrijkste uitkomstmaten waren cardiovasculaire morbiditeit en mortaliteit. Bij vrouwen van 55 jaar en ouder…
Preventie/behandeling diabetische voet
Van alle mensen met diabetes mellitus krijgt ongeveer 15 procent ooit te maken met een diabetische voet. Er worden momenteel verschillende methoden toegepast, waarbij door middel van drukvermindering wordt beoogd om ulcera aan de voeten te voorkomen of te behandelen. Het is echter niet goed…
Tricyclische antidepressiva bij kinderen en adolescenten
Het is belangrijk om ook bij kinderen effectieve en veilige behandelingen voor depressie vast te stellen. Het is niet bekend of kinderen en adolescenten baat hebben bij het gebruik van tricyclische antidepressiva. Binnen de Cochrane Collaboration worden systematische reviews van…
Evaluatie huisartsopleiding
Naar aanleiding van conclusies van Tan et al. in hun artikel over de landelijke evaluatie van de driejarige huisartsopleiding (EVA-H-project) plaatst Sprij kanttekeningen bij de validiteit van de MAAS-Globaal en concludeert Posthumus dat de MAAS-Globaal klaarblijkelijk ongeschikt is als…
Huisarts eerste keus bij spoedeisende medische hulp buiten kantooruren
Uit diverse publicaties in H&W zou de indruk kunnen ontstaan dat patiënten tegenwoordig liever naar een ziekenhuisafdeling voor spoedeisende hulp (ZSEH) gaan dan naar een huisarts. Om na te gaan of dit inderdaad het geval is, werden in december 1999 gegevens verzameld bij het Consumentenpanel…
Richtlijnen voor auteurs
Richtlijnen voor auteurs zijn afgedrukt in de nummers 1 en 2 van deze jaargang; zij staan ook op internet: www.artsennet.nl/nhg
Screening op Chlamydia?
Het doel van een screeningsprogramma op urogenitale infecties met Chlamydia Trachomatis (CT) is het voorkomen van de late complicaties als PID, infertiliteit en extra-uteriene graviditeit. Aangenomen wordt dat 8-20 procent van de CT-infecties tot een symptomatische PID leidt. Dit risico wordt…
Lijnen en trainen
Afvallen is moeilijk; velen zullen dit uit eigen ervaring weten. Soms lijkt alles zelfs averechts te werken. Het verhaal van de alles proberende patiënt die desondanks toch aankomt, zal bovendien in vele spreekkamers op een meewarige blik van de dokter kunnen rekenen. Is die meewarigheid terecht?…
Arts-patiënt relatie: heeft kwaliteit effect?
Is tevredenheid van de patiënt over de dokter een prettige bijkomstigheid voor beiden, of is het een voorwaarde voor de effectiviteit van behandelingen en is dat meetbaar in harde eindpunten? Ciechanowski et al. onderzochten dit probleem bij 588 patiënten met diabetes mellitus, die regelmatig…
Effectieve marketing
Rofecoxib is een COX-2-remmer die sinds april 2000 op de markt is met als indicatie pijnbestrijding bij artrose van heup of knie. Het tablet van 25 mg wordt volledig vergoed en kost per verstrekking volgens het Kompas ƒ 73,60 per maand. Vergelijkbare hoeveelheden ibuprofen 400 mg en paracetamol…
Je kunt ook niks meer eten
Nederland moet de rundveestapel inkrimpen vanwege de verminderde vraag naar biefstukjes. Consumenten vrezen allerlei gevaren en eten vleesvervangers. En dokters eten wild. Maar die wilde zwijntjes, waarop sommige hooggeplaatsten graag jagen, zijn net zo goed een gevaar voor de gezondheid. Bij…
Gijs en Miepje tegen dementie
Gijs en Miepje zijn twee katten, die werden geplaatst op een afdeling voor psychogeriatrie in een verpleeghuis. Na drie weken werden veranderingen met betrekking tot gedragsproblemen, cognitief functioneren en sociale gedragingen op deze afdeling én op een gematchte controleafdeling vastgesteld…
Geneesmiddelen-sites
Er is meer in de wereld dan alleen het Geneesmiddelenbulletin als het om farmacotherapie gaat. Het Engelse Drug and Therapeutics Bulletin levert maandelijks lezenswaardige artikelen. Zo stonden er in het januarinummer drie A4’tjes over polycysteus ovarium syndroom (PCO) voorzien van een stukje …
De prikkelbare darm
In de NHG-standaard Prikkelbare Darm Syndroom (H&W 2001, nr. 2) staat onder het hoofdje ‘Medicamenteuze behandeling’ dat van geen enkel medicament de effectiviteit voldoende is aangetoond. Wel melden we een nieuwe ontwikkeling: de 5-HT3-antagonisten. Alosetron, tot nu toe alleen in de VS op de…
Transmurale CVA-zorg
Binnenkort is de evaluatie van drie transmurale CVA-projecten afgerond (Delft, Nijmegen en Haarlem). In Delft is de kwaliteit van de zorg in ieder geval verbeterd en is de opnameduur aanzienlijk teruggelopen. Tweederde van de patiënten gaat naar huis; verkeerde bedden bestaan niet meer. Het…

Wetenschap

Cholesterolverlagende therapie
De grote ‘statine-trials’ uit de jaren 1995-1998 hebben een omwenteling veroorzaakt in de mogelijkheden voor preventie van hart- en vaatziekten. Zowel bij de medische professie als bij de gezondheidsautoriteiten ontstond al snel behoefte aan richtlijnen voor de toepassing van statines in de…
Euthanasie en jarisme
In Nederland zijn de afgelopen jaren diverse discussies gevoerd over euthanasie en leeftijd, zowel over minderjarigen als over ouderen. Zo is ten aanzien van dementerende mensen betoogd dat bij hen nooit aan de zorgvuldigheidseisen voor euthanasie voldaan kan worden, zelfs als er een…
Ontvangen
211 bladzijden. ISBN 90-74234-31-3 Promotie: 6 december 2000, Erasmus Universiteit Rotterdam. Promovendus: B. San José (1972), psycholoog. Promotoren: prof.dr. J.P. Mackenbach, copromotoren: dr. H. van de Mheen, dr. J.A.M. van Oers. 261 bladzijden. ISBN 90-73054-92-3. Promotie: 24…
Fibromyalgiesyndroom
In het eerste hoofdstuk wordt een overzicht gegeven van de geschiedenis van het fibromyalgiesyndroom (FMS), dat 160 jaar geleden voor het eerst beschreven werd. Een belangrijke vraag daarbij is of er wel sprake is van een apart syndroom. Er is een grote overlap in symptomatologie van FMS met…
Buikpijn en galstenen
Buikpijn is een veel voorkomende klacht in de huisartspraktijk. In een normpraktijk wordt de huisarts minimaal 42 keer per jaar voor een nieuwe klacht van buikpijn geconsulteerd. In 5 procent van deze gevallen acht de huisarts verder onderzoek naar galstenen noodzakelijk. Ook galstenen komen…
Bekkenpijn tijdens zwangerschap en bevalling
De laatste jaren is er in Nederland een toenemende belangstelling voor het verschijnsel bekkenpijn tijdens zwangerschap en bevalling. In deze review geven wij een systematisch overzicht van het beschikbare onderzoek. Het gaat daarbij om een kwalitatieve samenvatting; dat betekent dat wij een …
Een jaar transmurale spirometrie
De diagnose COPD kan volgens de ‘NHG-Standaard COPD en Astma bij Volwassenen: Diagnostiek’ alleen worden gesteld met behulp van spirometrie. Spirometrie kan in eigen beheer plaatsvinden of als ‘transmurale diagnostische faciliteit’. Sinds september 1998 kunnen huisartsen in de regio Alkmaar…

Praktijk

Anorexie tijdens gebruik van selectieve serotonineheropnameremmers
Bij ongeveer 5 procent van de patiënten die de huisarts consulteren, wordt de diagnose depressie gesteld. Bij ongeveer 80 procent van deze patiënten volgt behandeling door de huisarts, en deze behandeling is in een kwart van de gevallen medicamenteus van aard. De NHG-Standaard Depressie…

Richtlijn

Landelijke Transmurale Afspraak Astma bij volwassenen
De Landelijke Transmurale Afspraak (LTA) Astma bij volwassenen is opgesteld door een werkgroep van het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) en de Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziekten en Tuberculose (NVALT). De LTA geeft in het kort afspraken weer die huisartsen en longartsen…

NHG Forum

Visies, plannen, producten en mensen
De winst van chemieconcern DSM is in het afgelopen boekjaar geëxplodeerd. Deze winststijging is gerealiseerd doordat DSM tijdig de bakens heeft verzet en adequaat inspeelde op veranderingen in de markt. Visie op de toekomst, ondernemingszin en ambitie maakten dit mogelijk. Een visie die werd…
Een nieuwe visie op de huisarts:
Er zijn nogal wat ontwikkelingen gaande die een grote invloed hebben op het beroep als huisarts. De vergrijzing van de bevolking leidt bijvoorbeeld tot een toenemende zorg voor chronisch zieken en verschillende partijen eigenen zich een rol toe in de ‘ketenzorg’. De patiënten worden mondiger,…
Visieontwikkeling
‘Het gaat goed met de huisartsgeneeskunde, maar het gaat slecht met de huisarts’ is een veel gehoorde uitspraak. De afgelopen maanden is de huisartsgeneeskunde veel in het nieuws geweest. Op korte termijn staat vooral de financiering van de huisartsenzorg op de agenda. Op langere termijn komen…
De module Praktijkondersteuning:
Natuurlijk is de VIP primair bedoeld om zicht te krijgen op de kwaliteit van de eigen praktijkvoering van de huisarts. Met behulp van een scoringslijst worden alle mogelijke facetten van de praktijkvoering doorgelicht en de resultaten daarvan worden afgezet tegen de gemiddelde score van een…
Wat je allemaalmet een VIP kunt doen…
Een geanonimiseerde versie van het feedbackrapport van elke praktijkvisitatie wordt gestuurd naar de Werkgroep Onderzoek Kwaliteit Huisartsgeneeskunde (WOK) te Nijmegen. Op basis hiervan worden nieuwe referentiegegevens gegenereerd, maar ook worden desgewenst rapporten opgesteld van de situatie…
Interview met
‘We zijn er naar mijn idee om elkaar te helpen vooruit te komen, en niet om elkaar de loef af te steken. Ik geloof in het aanspreken van ieders ervaringen en inzichten, en in het stimuleren van elkaars leervermogen. Dat zijn natuurlijk ideaalbeelden, die we dus nooit helemaal kunnen bereiken,…