2002, nummer 13

Jaargang

Nieuws

Dalende incidentie CVA en TIA
In België daalt het aantal CVA's en TIA's sinds 1984 gestaag, zo melden Buntinx en collega's. In het Belgische netwerk van huisartsen registreren ongeveer 120 huisartsen de aangeboden morbiditeit. De morbiditeit van 1,4% van de Belgische populatie wordt op deze manier vastgelegd. In 1984, 1989,…
Levels of evidence in richtlijnen
Wellicht tegen hun bedoelingen in, zien wij in het commentaar van Van Everdingen en Van Barneveld (H&W 2002; 45:612-3) een erkenning van ons gelijk: in hun pleidooi voor transparantie spelen niveaus van bewijs slechts een bijrol en blijken andersoortige overwegingen bij de formulering van de…
Kennistoets
De tekst bij vraag 10 van de kennistoets op pagina 485 van H&W 2000;45(9) gaat over de vraag of de specificiteit van het teken van Babinski bij een piramidebaanstoornis 100% is. Het antwoord op pagina 492 luidt dat als het teken van Babinski positief is en er dus een pathologische voetzoolreflex…
Geen allochtone patiënten in diabetesonderzoek?
Renders et al. presenteren in H & W 2002 (10) hun interessante onderzoek naar de effectiviteit van een kwaliteitsbevorderingsprogramma voor diabetespatiënten. Van de 801 patiënten met diabetes mellitus type 2 is 66% onder behandeling van de huisarts. Niet duidelijk wordt hoeveel patiënten onder…
Fotorapportage door Francesco Cinque
Diabetesgeloof
In nummer 10 van H&W leggen Rutten, De Grauw en Reenders de resultaten van de UKPDS nog eens uit en gaan ze in op eerdere kritiek. Maar ook zij hebben zich blijkbaar niet kunnen onttrekken aan wat McCormack de spin van het onderzoek noemt. De auteurs stellen de resultaten van de UKPDS veel…
Anticholinergica bij het hyperactieve-blaassyndroom
Achtergrond Zestien procent van de volwassenen zou klachten van een hyperactieve blaas hebben, dat wil zeggen klachten van aandrang (met en zonder urge-incontinentie), vaak in combinatie met toegenomen plasfrequentie overdag en 's nachts. Patiënten kunnen conservatief (blaastraining) of…
Huidpatiënten als fotomodel
‘Vanuit je ooghoeken komt een onbekende je tegemoet. Onwillekeurig wordt je aandacht getrokken. Je kijkt even. Eén-duizendste van een seconde maar. Te lang. Niet doen! Onbehoorlijk. Wégkijken gebeurt altijd te laat. Degene om wie het gaat, weet heus wel dat-ie bekeken is. Een ongemakkelijke…
Nieuwe redactieleden en een juniorredactielid gevraagd
Elke maand een nieuwe H&W maken is ongeveer het leukste wat een huisarts of onderzoeker kan doen – naast gewoon dokter zijn of onderzoek doen. De redactie leest en beoordeelt vele manuscripten, schrijft journaalstukjes en commentaren en bedenkt plannen hoe we H&W verder kunnen verbeteren. Elk…
Ontwikkelingen in de ‘productie’ en kosten van huisartsenzorg 1997-2001
De afgelopen vijf jaar is het aantal contacten per patiënt per jaar in de huisartsenpraktijk licht gestegen. De verhouding tussen contacten, prescriptie en verwijzingen bleef min of meer constant. Hoe verhoudt deze ontwikkeling in de omvang van de ‘productie’ van de huisartsenpraktijk zich nu tot…
Vrouwen en de wetenschap
Naast het dwarrelen van de blaadjes na de heftige herfststorm stemt ook het lezen van het herfstnummer van Hypothese , ‘Pijnlijke wetenschap’, tot weemoedige overpeinzingen. Na jarenlange positieve actie, de opkomst en stille afgang van Universitaire Emancipatiecommissies, diverse…
Matrashoezen helpen niet bij rhinitisallergie
Matrashoezen blijken bij een allergische rhinitis, astma en eczeem niet veel te helpen. Het Stimuleringsprogramma Gezondheidszorg Onderzoek (SGO) liet onderzoeken of matrashoezen een klinisch effect hebben bij patiënten met een bewezen allergie. In de goed opgezette RCT werden 325 patiënten met…
Nekstijf bij meningitis
Traditioneel kijken we bij verdenking op meningitis naar nekstijfheid en de tekenen van Kernig en Brudzinski. Op de dokterspost vragen assistentes braaf of kleine Jamy zijn kin op de borst kan doen en als dat zo is, halen ouders en assistentes opgelucht adem. Bij volwassenen blijken deze testen…
Verhalen over vervangingsgeneeskunde
Fictie voedt het publieke debat over technologische vooruitgang in de geneeskunde. Dat geldt vooral voor biotechnologie. Neem bijvoorbeeld klonen: voor leken is klonen onlosmakelijk verbonden met het boek of de film The Boys From Brazil , waarin via klonen kleine Hitlertjes opgroeien. Het…
Kwaliteit van medisch handelen
Hoe kan men de kwaliteit van het handelen van dokters tijdens consulten goed meten? Het lijkt simpel: kijk naar de diagnose en beoordeel of de vereiste ingrediënten uit anamnese, lichamelijk onderzoek en behandeling aanwezig zijn. Maar is deze methode betrouwbaar? Dresselhaus et al. onderzochten…
Geneesmiddelenonderzoek in de huisartsenpraktijk
Half december presenteerde de vereniging Artsen in Medisch Wetenschappelijk Onderzoek zich met een symposium. De groep deed oorspronkelijk vooral onderzoek voor AstraZeneca, maar is sinds enige tijd onafhankelijk. De 63 huisartsen willen bijdragen aan kwalitatief goed geneesmiddelenonderzoek…
Multivitamines tegen verkoudheid
Vitamines zijn goed voor je gezondheid. Althans, dat zou je kunnen concluderen uit de enorme hoeveelheden die verkocht worden. In reclames is sprake van een verstoorde antioxidantenbalans die weer hersteld wordt door de juiste hoeveelheid vitamine E. Ook de immuunrespons en de potentie lijken er…

Wetenschap

Ziek op Urk
In mei promoveerde Wim de Lege, huisarts in Urk, op een uitvoerige registratie van de morbiditeit in Urk en het handelen van vijf Urker huisartsen. Het is een proefschrift in de traditie van huisartsen die hun werk zeer nauwgezet vastleggen. Buma, Deen en Oliemans gingen hem vele jaren geleden…
Screening op dragerschap van cystic fybrosis bij kinderwens
Cystic Fibrosis (CF) komt bij 1 op de 3600 kinderen voor. Globaal is er bij 1 op de 900 paren sprake van dragerschap bij beide partners; hun kans op een kind met CF is 25%. Er zijn veel mutaties bekend die kunnen leiden tot CF, ongeveer 95% daarvan kan gedetecteerd worden. Daarbij zitten ook een…
Depressie
Dit proefschrift is gebaseerd op gegevens uit het NEMESIS-onderzoek (Netherlands Mental Health Survey and Incidence Study). Op drie momenten werden daarvoor gegevens verzameld bij 7076 voor de Nederlandse bevolking representatieve volwassenen: in 1996, 1997 en 1999. Het eerste gedeelte van het…
Ontvangen proefschriften
222 pagina's. ISBN 90-9015711-5 Promotie: 19 april 2002, Universiteit Maastricht Promovendus: Johanna H.C. van den Hout (1968) Promotor: prof.dr. M.A. van den Hout Copromotor: dr. J.W.S. Vlaeyen 182 pagina's. ISBN 90-6464-803-4 Promotie: 10 september 2002, Vrije Universiteit Amsterdam…
Het effect van neuraminidaseremmers bij de behandeling en preventie van influenza is beperkt
Zanamivir en oseltamivir zijn nieuwe vertegenwoordigers van de groep neuraminidaseremmers. Oseltamivir is in het najaar van 2002 in Nederland geïntroduceerd. Deze medicijnen remmen het enzym neuraminidase van het influenza-A- en -B-virus. Virale neuraminidase bevordert de penetratie van…
Gebruiken huisartsen toetsen voor kwaliteitsverbetering?
Ruim tien jaar is het beleid van LHV en NHG al gericht op systematische kwaliteitsverbetering. In 1995 hebben zij als doel geformuleerd dat de beroepsgroep rond het jaar 2000 ‘effectief en doelmatig werken “organisatiebreed” in toetsbare termen’ heeft ingevoerd. LHV en NHG hebben onlangs…
Hoe behandelt de huisarts nieuwe gevallen van depressie?
Depressie in lichte of ernstige vorm, komt veel voor in de bevolking. Samen met angststoornissen en middelenafhankelijkheid is het de meest voorkomende psychische stoornis onder de algemene bevolking. Van deze drie krijgt de huisarts het meest met depressie te maken. Veruit de meeste…

Praktijk

Keelpijn
Keelpijn is een veel voorkomende klacht in de algemene populatie. In een drie maanden durende dagboekregistratie gaf 5% van de mensen aan één of meer keer keelpijn te hebben gehad. In veel gevallen wordt gebruikgemaakt van zelfzorgmiddelen, zoals zuigtabletten of een eenvoudige…
Het heft in eigen hand: een visie op de opleiding tot huisarts
Wat een Belgische politicus soms kortdurend overkomt, doen Nederlandse huisartsen al jaren: lopen op ‘knellende schoentjes’. Als gevolg hiervan gooien huisartsen steeds vaker het bijltje erbij neer, raken overspannen of krijgen een burnout. , Bij overspanning is het belangrijk om ook naar…
Kennis over consultvoering: een toets voor huisartsopleiders
De onderwijskundige kwaliteiten van huisartsopleiders zijn van groot belang voor de kwaliteit van de huisartsopleidingen, maar er bestaan weinig instrumenten om deze te toetsen. , In het kader van een grootschalige toetsing van de opleiders ontwikkelde de huisartsopleiding AMC/UvA een toets…
Erysipelas
Erysipelas is acute, scherp omgrensde ontsteking van de huid die zich onderhuids kan uitbreiden, waarbij ook de lymfevaten aangedaan kunnen zijn. De patiënt heeft symptomen als plotseling optredende hoge koorts (soms met koude rillingen), hoofdpijn, misselijkheid en braken. Algemene…